خواص سماق قرمز برای سلامتی و نقش آن در آشپزی
خواص درمانی سماق قرمز به عنوان یک چاشنی بینظیر
سماق در ایران به دو صورت قرمز و قهوهای وجود دارد. هر دوی این سماقها در ایران کشت و فرآوری میشوند. سماق از درختی به ارتفاع 5 الی 7 متر که در نواحی گرم و خشک قرار دارد به عمل میاید. طبع سماق سرد و خشک است و به عنوان چاشنی با غذاهایی مثل کباب مصرف میشود. هر دو نوع سماق طمع ترشی دارند اما سماق قرمز ترشی بیشتری نسبت به سماق قهوهای دارد و به همین دلیل طرفداران بیشتری هم دارد.
سماق قرمز چه کاربردی دارد
سماق قرمز بیشتر به عنوان چاشنی در کنار غذا استفاده میشود و شاید کمتر به خواص درمانی و دارویی آن اشاره شده باشد. از این چاشنی در یونان باستان برای رنگ کردن پارچههای پشمی مورد استفاده قرار میگرفته است. امروزه سماق قرمز در بسیاری از کشورهای آسیایی و خاورمیانه مصرف میشود و در برخی از کشورها دمنوش آن را تهیه میکنند.
سماق قرمز را به عنوان چاشنی و برای طعمدار کردن، به غذاهایی مثل گوشت، مرغ و ماهی اضافه میکنند. علاوه بر این، آش سماق نیز یک آش محلی است که در فصل بهار پخته شده و از این چاشنی به عنوان طعم دهنده اصلی این آش استفاده میکنند. همچنین از این چاشنی برای درست کردن شربت سماق قرمز استفاده میکنند که در فصل تابستان توصیه میشود. دمنوش سماق قرمز به همراه عسل به صورت سرد و گرم برای درمان سرفه، کاربرد دارد. همینطور میتوان با اضافه کردن آن به سیبزمینی شیرین، چیپسی خوش طعمی تهیه کرد.
این چاشنی خوش طعم چه خواصی دارد
سماق قرمز هم مانند دیگر چاشنیها به دلیل داشتن کالری کم، ویتامین C زیاد و آنتی اکسیدان فراوان دارای خاصیت درمانی فوق العادهای است که برای سلامتی بدن و بهبود عملکرد آن مفید است. علاوه بر اینها سماق قرمز حاوی فیبر و کربوهیدراتها و برخی ویتامینهای ضروری است.
برخی ازخواص مفید این سماق عبارتاند از:
- این سماق دارای آنتیاکسیدان فراوان است و در درمان بیماریهای سرطان، دیابت و قلب و عروق استفاده میشود
- ادرار آور طبیعی است و از این طریق به سمزدایی بدن کمک میکند
- حاوی ویتامینهای B6, B1, B2,C است
- این چاشنی به دلیل چربیزدایی فراوان کلسترول بد خون را پایین آورده و در درمان کبد چرب نیز استفاده میشود
- ضدمیکروب و ضدقارچ است بنابراین در درمان التهاب و اختلالات صورت استفاده میشود، همینطور برای ضدعفونی کردن سبزیجات و میوهها نیز توصیه میشود
- به هضم غذا کمک میکند. یبوست، نفخ و دیگر مشکلات گوارشی را درمان میکند.
- با کاهش قند و چربی خون به لاغری نیز کمک میکند
- فشار خون را نیز کاهش میدهد. اما باید دانست که پودر این چاشنی دارای مقداری نمک است بنابراین در درمان فشار خون از سماق کوبیده نشده استفاده کنید
- از پوکی و کاهش تراکم استخوان جلوگیری میکند و دردهای عضلانی را نیز تسکین میدهد
این چاشنی برای سلامتی زنان نیز مفید بوده و به پاکسازی رحم کمک میکند، باعث تقویت ماهیچه ورزشکاران بعد از انجام فعالیتهای بدنی میشود و برای تقویت لثه و دندان مورد استفاده قرار میگیرد. میتوان سماق قرمز را با ادویههای دیگر نیز استفاده کرد.
خواص سماق قرمز و ماست
یک قاشق مربا خوری سماق را درون یک پیاله متوسط ماست کم چرب بریزید و عصرها به همراه یک لیوان آب آن را میل کنید. طعم این ترکیب ملس است و به سلامت رودهها، پایین آوردن چربی خون، کم کردن اشتها و لاغر شدن افراد کمک میکند. همچنین سرشار از پروتئین و کلسیم است و به همین دلیل برای خانمهای باردار منع مصرف ندارد.
خواص سماق قرمز و عسل
برای تهیه این ترکیب یک فنجان عسل را درون یک فنجان آب حل کنید. به مدت 5 دقیقه روی حرارت قرار دهید تا عسل درون آب حل شود. سپس دو قاشق سماق قرمز به آن اضافه کنید و اجازه بدهید سرد شود. اکنون شما یک خمیر دندان بی نظیر تهیه کردهاید. این ترکیب برای افرادی است که حین مسواک زدن خونریزی لثه دارند که با استفاده از این ترکیب به صورت روزانه میتوان، لثهها و دندان خود را تقویت کرد. در برخی موارد نمک را نیز برای اثر بخشی بهتر به این ترکیب اضافه میکنند.
خواص سماق قرمز در بدنسازی
سماق قرمز در ورزشکاران خصوصا افرادی که به بدن سازی علاقه دارند به فرمدادن بدن آنها کمک میکند. از خواص سماق قرمز برای ورزشکاران میتوان به از بین بردن چربی مضر بدن و تقویت ماهیچهها اشاره کرد که باعث ایجاد هیکل دلخواه آنها میشود. این چاشنی همچنین باعث تسکین دردهای عضلانی بعد از فعالیتهای ورزشی میشود.
خواص سماق قرمز و لیمو
این ترکیب بسیار غنی از ویتامین C است. بنابراین در تقویت سیستم ایمنی بدن تاثیر زیادی دارد. همچنین این ترکیب برای درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، کرونا، گلودرد و سرفه خیلی مفید است. از ترکیب سماق و لیمو میتوان شربت لیموناد تهیه کرد که این شربت چربیسوز برای افرادی که اضافه وزن دارند نیز بسیار مناسب است.
خواص سماق قرمز در بارداری
از خواص سماق قرمز در بارداری میتوان به کاهش حالت تهوع و تقویت معده اشاره کرد. خانمهای بارداری که حالت تهوع زیادی دارند برای برطرف کردن این حالت به مدت دو روز کباب را به همراه سماق قرمز میل نمایند. در نظر داشته باشید که مصرف زیاد سماق قرمز در دوران بارداری توصیه نمیشود، پس قبل از مصرف آن با پزشک خود هماهنگ کنید.
خواص سماق قرمز در سلامت مو و پوست
این چاشنی با داشتن مقدار فراوانی ویتامین C با سلولهای مرده پوست مبارزه میکند و از پیری و چین و چروک صورت جلوگیری میکند. همینطور به دلیل داشتن خاصیت ضد قارچی و میکروبی اگر روی صورت یا گردن خود خالکوبی کرده باشید با مصرف سماق این زخمها زودتر بهبود مییابند. این ترکیب به دلیل تسهیل در گردش خون از زیرش مو نیز جلوگیری میکند و حتی میتوان سماق را به رنگ مو اضافه کرده و رنگ ترکیبی دلخواه را ایجاد کرد.
عوارض مصرف زیاد سماق قرمز
سماق را باید به صورت خشک استفاده کرد زیرا مصرف سماق تر باعث ایجاد مسمومیت میشود. باید به این نکته توجه کرد که سماق قرمز طبع سردی دارد و اگر افراد سرد مزاج آن را به تنهایی و بیرویه استفاده کنند دچار مسمومیت میشوند پس باید آن را با مواد غذایی گرم مصرف کنند. زنان باردار باید از مصرف زیاد و بی رویه سماق خودداری کنند تا دچار افت فشار و چربی و قند خون نشوند.
سماق را در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار ندهید زیرا مصرف چنین سماقی مسمومیت غذایی ایجاد میکند. اگر به برخی از مواد خوراکی حساسیت دارید از مصرف سماق بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. افرادی که فشار خون و دیابت دارند و دارو مصرف میکنند، از این چاشنی استفاده نکنند زیرا سماق دوز دارویی را افزایش داده و باعث افت شدید فشار و قند خون میشود. از مصرف سماقهایی غیر از رنگ قهوهای و قرمز نیز اجتناب کنید، زیرا چنین موادی باعث مسمومیت میشوند.
سماق قرمز؛ یک چاشنی خوشطعم و اصیل
خواص سماق قرمز بسیار زیاد است و روشهای مصرف متنوعی دارد. این چاشنی غذایی به دلیل طعم ترش دوستداشتنی خود خود طرفداران زیادی دارد و برای درمان بیماریهای زیادی نیز از این چاشنی استفاده میشود و به همین علت در بسیاری از کشورها دمنوش و چایی این ماده تهیه شده و مصرف میشود.