چشمه امام علی (ع) یا قطاره امام علی | معجزه امام علی در کربلا

شهر کربلا دارای زیارتگاه های متعددی است که هر کدام دارای اهمیت روایی و تاریخی منحصر به فردی هستند. در حالی که برخی از این زیارتگاه ها در کربلا و نجف بسیار شناخته شده و مورد توجه هستند، اما آثار مذهبی باستانی کمتر شناخته شده ای نیز وجود دارد که تا حدودی از دید عموم بازدیدکنندگان پنهان مانده است. یکی از این گوهرهای پنهان، چشمه امام علی (ع) در کربلا است که در شمال جاده کربلا منتهی به عین التمر قرار دارد. این مکان مقدس دارای داستانی بسیار شگفت آور است.

این مطلب جامع در مجله سفر،  گردشگری و جهانگردی سفر پیش را به هیچ عنوان از دست ندهید.

در کتب و روایات مختلف شیعه آمده است که حضرت علی به همراه یارانش در راه بازگشت از جنگ صفین در صحرای خشک و بی آب قرار گرفتند. آنها طی یک اتفاق معجزه آسا و ظهور چشمه شاهد اسلام آوردن یک راهب مسیحی بودند. این چشمه که غالباً در کربلا از آن به چشمه امام علی (ع) یاد می شود، در بین مردم محلی به قطاره معروف است. این روایت گوهر بهار قطاره امام علی را به تصویر می کشد.

این مکان را به زیارتگاهی هم تبدیل کرده اند. در مکان کنونی این زیارتگاه، یک گنبد سبز رنگ زیبا هم ساخته شده است و یکی از جاهای دیدنی نزدیک کربلا محسوب می شود. در ادامه  با ما همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم که قطاره امیرالمومنین چیست و چه داستانی دار و شما را با سایر جاهای دیدنی کربلا نزدیک به این زیارتگاه زیبا نیز آشنا کنیم.

با گذشت زمان، این مکان با ساخت یک زیارتگاه زیبا با گنبد سبز به مکانی برای زیارت و عرض ارادت به آن امام والا مقام تبدیل شده است. یکی از جاذبه های دیدنی در مجاورت کربلا همین قطاره است. در بحث های بعدی بیشتر به اهمیت حرم امام علی (ع) و تاریخ غنی آن خواهیم پرداخت. علاوه بر این، شما را با سایر مکان های دیدنی و جذاب در مجاورت این امامزاده باشکوه آشنا خواهیم کرد.

چشمه امام علی (ع) کجاست؟

به دلیل تحریفات تاریخی و تنوع در روایات در دوران امامت امام علی (ع)، در شناسایی محل دقیق چشمه امام علی (ع) کربلا اختلاف وجود دارد. در ابتدا، مکان دقیق این چشمه تا حدودی نامشخص بود، اما روایات مختلف بینش هایی را در مورد مکان آن ارائه می دهند.

به عنوان مثال، جناب نصر بن مزاحم، یکی از قدیمی ترین راویان معجزه امام علی، محل چشمه را در مجاورت کوفه مشخص کرده است. در همین حال، بیشتر روایت‌های دیگر درباره ایجاد قطاره امام علی و مسلمان شدن یک راهب مسیحی، کرانه غربی رود فرات را به‌عنوان محل دقیق چشمه امام علی کربلا مشخص می‌کنند.

چندین راوی مشهور نیز محل این معجزه قابل توجه توسط امام علی را روشن کرده اند. ابن شهرآشوب و قطب راوندی محل ظهور چشمه امام علی را شناسایی کردند. همچنین در روایات حسین بن حمدان خصیبی، شیخ مفید و اشعار سید حمیری آمده است که چشمه در نزدیکی کربلا پس از گذشتن امام علی (ع) از این شهر سرچشمه گرفته است. راوی معروف دیگر ابن اعثم آن را در بیابانی قرار داد که امیر مومنان از آن میان انبار و هیت گذشت. در نتیجه مکان فعلی چشمه امام علی در کربلا واقع شده است.

مکان دقیق قطاره امام علی در کربلا

همانطور که قبلا ذکر شد، چشمه امام علی (ع) در کربلا بر فراز چشمه ای طبیعی قرار دارد. بر اساس روایات مختلفی که در منابع برجسته شیعه و نیز روایات شفاهی و اعتقادات جامعه محلی به دست آمده، گفته می‌شود که این چشمه در هنگام بازگشت امام علی (ع) از جنگ صفین و کاروان‌های همراه به طرز معجزه‌ آسایی توسط ایشان پدیدار گشت.

به هر حال محل فعلی چشمه تقریباً در بیست و هشت کیلومتری جنوب غربی شهر کربلا و در مسیر شمالی منتهی به عین التمر قرار دارد. که زائرین کربلا  برای زیارت و بازدید از قطاره امام علی، عازم این زیارتگاه می شوند.

روایت معجزه امام علی در کربلا و پیدایش قطاره

قطاره امام علی(ع) چیست؟ اصل روایات مربوط به چشمه امام علی (ع) حول محور لحظه ای از بازگشت آن حضرت از جنگ سخت صفین است. امام علی و یاران ایشان که با خستگی و تشنگی دست و پنجه نرم می‌کردند، در بیابانی بی‌آب و علف راه می‌پیمایند. شدت تشنگی و خستگی آنها بسیاری را وادار کرد تا از خدا بخواهند تا از این آزمایش سخت عبور کند.

در نزديكي اين مكان راهب مسيحي زندگي مي كرد كه وجودش مورد توجه ياران امام علي قرار گرفت. هنگامی که حضرت علی (ع) به سمت منزل راهب مسیحی پیش می رفت، با ستونی بلند و به ظاهر غیرقابل حرکت روبرو شد که به صخره ای لنگر انداخته بود. هیچ یک از یاران حضرت علی نتوانستند این ستون را تکان دهند و از سر راه ایشان بردارند. اما با اذن الهی امام علی(ع) توانست ستون را جابجا کند و ناگهان چشمه‌ای از آب زلال از زیر صخره فوران کرد و همه یاران از آن می‌نوشیدند و سیراب شدند. حتی راهب مسیحی نیز شاهد ظهور معجزه آسای این چشمه بود.

روایات متعددی بیان می کند که عده ای از اصحاب پس از رفع تشنگی از چشمه علی (ع)، پس از وقفه ای کوتاه به محل چشمه بازگشتند، اما متوجه شدند که آب زلال و شفاف به طور غیر قابل باوری ناپدید شده است. انگار که از سراب بیابان آب خورده بودند. در برخی روایات نیز آمده است که وقتی خبر ظهور چشمه و سپس ناپدید شدن آن در نزدیکی محل سکونت راهب مسیحی به او رسید، اسلام آورد و بعداً در جنگ صفین به مقام رفیع شهادت نائل آمد. از این رو، داستان چشمه امام علی در کربلا عمیقاً با معجزه امام علی (ع) در آمیخته است و تا به امروز به عنوان یک زیارتگاه مورد احترام است.

حادثه ریزش قطاره امام علی (ع)

به گزارش ایرنا، در 30 مرداد 1401 تپه ای واقع در مجاورت زیارتگاه چشمه امام علی (ع) ریزش کرد و خسارت قابل توجهی به بار آورد و زمین تا عمق 40 متری فرونشست کرد. همچنین با توجه به نزدیک بودن قطاره امام علی (ع) به محل ریزش، خطر احتمالی این حرم مطهر را نیز تهدید می کند. ریزش تپه به دلیل فعالیت های عمرانی و ساخت و ساز در این منطقه بوده است. در نتیجه اکیداً توصیه می شود که اگر قصد زیارت این مکان مقدس را دارید که در 28 کیلومتری کربلا قرار دارد، در سفر به کربلا این کار را انجام دهید. اگر آسیب و فروپاشی ادامه یابد، این نگرانی واقعی وجود دارد که چشمه امام علی (ع) به طور کامل تخریب شود.

نحوه دسترسی به چشمه امام علی (ع) کربلا

همانطور که قبلاً اشاره شد، در حدود بیست و هشت کیلومتری کربلا به طرف عین التمر، در نزدیکی دریاچه رزازه، زیارتگاهی بر روی چشمه مفقود شده معروف به چشمه امام علی (ع) برپاست. این زیارتگاه در میان صخره های تا حدودی مرتفع قرار گرفته است. در سالهای اخیر در کنار گنبد سبز رنگ مشخصی که زیارتگاه قطاره است، اتاقک کوچکی بر فراز چشمه ساخته شده است. چشمه در گوشه ای از بنا با ضریحی که دارای پنجره چوبی مشبک یک طرفه است، گنجانده شده است. مردم برای ادای احترام و زیارت معجزه امام علی در کربلا به آنجا می روند.

جاهای دیدنی نزدیک چشمه امام علی (ع)

بحمدالله مکان فعلی چشمه امام علی (ع) در نزدیکی شهر کربلا است. علاوه بر بازدید از قطاره امام علی (ع) می توانید از دیگر نقاط دیدنی کربلا دیدن کنید. از جمله این مکان‌ها می‌توان به محل معروفی که مقام دست چپ و راست حضرت عباس در آن قرار دارد، یحیی بن زید شیعیان افغان ، قلعه تاریخی اخیزار (کاخ عباسی اخیزر)، غارهای الطار با 400 غار باستانی، دریاچه رزازه، کتابخانه مرکزی کربلا اشاره کرد. حرم امام حسین (ع) و مصلی الحوراء زینب از جمله جاذبه های نزدیک به چشمه امام علی در کربلاست.

هتل های نزدیک چشمه امام علی (ع)

با رزرو هتل های کربلا در بخش جنوب غربی این شهر، این فرصت را خواهید داشت تا نزدیک ترین فاصله را با قطاره امام علی کربلا داشته باشید. هتل ریحان کربلا، هتل تفریحی برج السفیر، هتل جنت المرتدها، هتل آغنار و هتل ثامن الائمه از نزدیک ترین هتل های مجهز به این جاذبه زیارتی یعنی چشمه حضرت علی هستند.

سؤالات متداول